Voortgangsrapportage projecten

Voortgang betreft de afgelopen periode met peildatum   : juli 2024
Bestuurlijke opdrachtgever   : Wethouder Spaans   

Project omschrijving

Inhoudelijke omschrijving van het project, doel en/of aanleiding, het beoogde projectresultaat en eventueel andere relevante context.

Programma omschrijving

Wij bevorderen dat Zwolle op termijn energieneutraal is en dragen zo bij aan de doelstellingen van het landelijk Klimaatakkoord: 50% reductie van CO2-uitstoot in 2030. Het landelijk Klimaatakkoord (in 2019 ondertekend door de VNG) vormt de basis voor de energietransitie in Zwolle.
We richten onze aanpak op de gebouwde omgeving en grootschalige energievoorzieningen.

De raad heeft het Ambitiedocument ‘Zwolle geeft je Energie’ en het ‘Plan van Aanpak Energietransitie 2018-2022 vastgesteld. Onze focus is de realisatie van klimaatneutraal Zwolle.  
De nevenambities zijn dat in 2025:

• de CO2-uitstoot 25% lager is dan in 1990 (en maximaal 375 kton bedraagt)
• minimaal 25% energiebesparing is gerealiseerd, wat een verlaging van het energieverbruik van 1600TJ per jaar betekent
• 25% van de totale energievraag duurzaam opgewekt wordt (dat betekent vanaf dat moment per jaar 1200 TJ schone opwek).

Het programma is georganiseerd langs de clusters Warmteprogramma, Energiebesparing Wonen, Duurzame Werklocaties en het cluster Grootschalige Energievoorzieningen

Woningbouwproductie

In het programma Energietransitie worden geen woningen gerealiseerd. Wel zorgen wij voor de inbreng vanuit ons programma van kennis en expertise bij projecten waar woningbouw aan de orde is en zorgen we voor samenhang. Het streven naar energieneutraal Wonen moet een integraal onderdeel worden van de nieuwbouwplannen.

Financiën

Voor de uitvoering van het programma energietransitie hebben wij in 2024 een budget gemeentelijke middelen ter beschikking van € 3,3 miljoen; € 1,2 miljoen structureel, € 1,5 miljoen incidenteel en € 6 ton ter aanvulling voor de verzwaring van netcongestie / Smart Energy Hubs. Daarnaast hebben wij een CDOKE-subsidie ontvangen voor 2024 ter waarde van € 1,9 miljoen.
Dit programma-budget van 5,2 miljoen wordt ingezet voor bemensing van het totale programma en daarnaast voor de uitvoeringskosten van de basistaken. In 2024 zijn middelen geraamd voor o.a. subsidie basisfinanciering lokale initiatieven, subsidie ondersteuning platform, communicatiekosten, energieloket, warmteprogramma, de aansluiting op het warmtenet in Holtenbroek/Aa-landen, het bedrijvenloket en subsidie verduurzamen bedrijventerreinen. De middelen worden jaarlijks verdeeld op basis van het jaarlijks op te stellen Jaarplan.
Daarnaast zijn er specifiek toegewezen rijksmiddelen (Specifieke Uitkering (SPUK)) beschikbaar zoals de ‘SPUK Lokale Aanpak Isolatie (NIP)’, de ‘SPUK Energiearmoede’ die tezamen met geoormerkte eigen middelen wordt ingezet ten behoeve van Warm Thuis en de rijkssubsidie voor Proeftuin Aardgasvrije Wijken (PAW Berkum).

Om de doelen 2024 te realiseren zijn er behoorlijke inspanningen nodig, zowel in tijd als in geld. Tot nu toe hebben wij een sluitende begroting weten te realiseren, maar kijkende naar het komend half jaar wordt het een grote uitdaging om met de bestaande capaciteit de doelen van dit jaar te halen. Extra capaciteit is gewenst, maar her-prioritering op het programma is niet of nauwelijks nog mogelijk omdat op alle onderdelen verplichtingen zijn aangegaan.  

Wij streven naar een snellere transitie, met als ambitie om al in 2040 klimaatneutraal te zijn. Voor het halen van deze ambitie zijn wij sterk afhankelijk van het tempo, de financiële middelen en het wettelijk instrumentarium van het Rijk. Dit vraagt om een extra impuls voor 2025 vanuit de gemeente in termen van rolneming, financiën en samenwerking met partners. Bij de PPN is het ambitiepakket-noodzakelijk vastgesteld, waarmee voor 2025 en verdere jaren de basistaken structureel verankerd kunnen worden in de begroting.

Fase van het project, wat hebben we het afgelopen half jaar gedaan, stand van zaken?

Programma Energietransitie

Ambitiepakket
Op 3 juni 2024 vond het raadsdebat plaats over het ambitiepakket (zie iBabs - Vergaderen met inhoud). Het ambitiepakket bevatte verschillende scenario’s over rolneming van de gemeente, financien en samenwerking met partners. Dit pakket diende ter ondersteuning aan de afwegingen met betrekking tot de ambities op het gebied van klimaatneutraal Zwolle voor de PPN van 2025. De raad heeft op 15 juli 2024 ingestemd met het scenario ‘noodzakelijk’ (zie Agenda Zwolle - Raad Besluitvormingsronde Besluitvorming over Perspectiefnota). De volgende moties zijn hierbij aangenomen:

• Maak lokaal eigendom van windmolens in Haerst mogelijk
• Samen met vrijwillige verenigingen verduurzamen
• Extra investering bewonersinitiatieven
• Plan van aanpak voor bewonersinitatieven

Zwolse energiemonitor 2024
We werken toe naar een vernieuwde Energiemonitor, welke de Raad op ieder moment actuelere informatie geeft over de voortgang ten opzichte van gestelde doelen. Deze ontwikkeling vraagt tijd. Niet alleen om het technisch te ontwikkelen, maar vooral om de juiste verbanden te leggen tussen inspanningen en effecten.

Netcongestie
Effecten van netcongestie worden steeds meer zichtbaar. Zo is er in Zwolle geen of beperkte ruimte voor nieuwe of uitbreiding van grootverbruikersaansluitingen op het elektriciteitsnet, zowel op invoeding als op afname (dubbele netcongestie). Dit heeft grote gevolgen voor de Zwolse opgaven op het gebied van energietransitie, werken en mobiliteit. Om de effecten van netcongestie zoveel mogelijk te beperken en voor te sorteren op de groeiprognoses werken we langs 3 sporen:

1. Verzwaren: we werken intensief samen met Enexis en Tennet aan het verzwaren van het elektriciteitsnetwerk op zowel laagspannings, middenspannings als hoogspanningsnetvlak, in juni 2024 is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten om de komende 15 jaar intensief te gaan samenwerken;
2. Verdelen: Netbeheerders verdelen de stroom conform nieuwe richtlijnen (maatschappelijk prioriteren) van de ACM die van kracht zijn en uiterlijk 1 oktober 2024 worden toegepast. In overleg met de nebeheerders bepalen we in toenemende mate de volgorde van de buurtaanpak netcongestie waarmee het aanwezige laagspanningsnetwerk in de 77 Zwolse buurten fasegewijs wordt verzwaard;
3. Verslimmen: We zetten in op het slimmer gebruik maken van bestaande capaciteit op het elektriciteitsnetwerk.

Warmteprogramma aardgasvrij

Er wordt hard gewerkt aan het Warmteprogramma Aardgasvrij Zwolle, die in het eerste kwartaal van 2025 zal worden opgeleverd. Het Warmteprogramma bevat de keuzes in welke gebieden de gemeente Zwolle de komende jaren aan de slag gaat met verduurzaming en het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving. Tegelijkertijd zijn we in de praktijk al aan de slag met de warmtetransitie stadsbreed gericht in de wijken Berkum, Holtenbroek, Aa-landen en wordt samengewerkt met bewonersinitiatieven van Assendorp en Dieze.  Tevens is de wetgeving (Wet gemeentelijk instrumentarium Warmtetransitie en de Wet collectieve Warmte) rondom de warmtetransitie in ontwikkeling.

In de periode januari t/m juni 2024 is gewerkt aan het raamwerk en het inrichten van het Warmteprogramma. Het inventariseren en bepalen van alle strategische vraagstukken die nodig zijn om het warmteprogramma op te stellen en daarmee invulling gegeven aan de Zwolse warmtestrategie, de eerste laag, de strategische laag, van het warmteprogramma.  

Dit heeft geresulteerd in de volgende opbouw: 

Figuur 1 opbouw warmteprogramma

Aan de strategische laag van het Warmteprogramma is invulling gegeven door: 

• Vaststellen ontwikkelkader Warmtebedrijf door college en raad. 

• De Zwolse warmtestrategie in concept op te stellen.

• De concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau voor de MER op te leveren en deze ter inzage te leggen.

Aan de tactische strategische laag van het Warmteprogramma is invulling gegeven door: 

• Het Ontwikkelkader Warmtebedrijf Zwolle door college en raad te laten vaststellen. 

• De bouwsteen Warmteplannen in concept op te stellen. 

Warm thuis
Het Project Warm Thuis, dat zich richt op kwetsbare huishoudens (inkomen niet hoger dan 130% van de bijstandsnorm, opgestart in zomer 2022 en ‘live’ gegaan op 17 oktober 2022) waarin we nauw samenwerken met de collega’s binnen het Sociaal Domein en het domein Bedrijfsvoering, is al eerder in 2023 geëvalueerd en bij de vorige VP rapportage als bijlage toegevoegd. De gemiddelde energiebesparing voor een eengezins huurwoning is 321 euro per jaar, voor een koopwoning is dit 412 euro per jaar. In de tweede helft van 2024 voeren we een onderzoek uit om de werkelijke besparing te achterhalen. Als voldoende deelnemers meedoen valt een uitspraak te doen over de besparing. Ook houden we in deze periode een klanttevredenheidsonderzoek. Daarnaast werken we aan een Warm Thuis-aanpak na 2025 als onderdeel van het Zwolse isolatieprogramma.

Enkele kengetallen:

Energiebesparing wonen

• Per februari 2024 is de Subsidieregeling Woningisolatie Zwolle 2024 van start. Doel van deze regeling is de isolatie (en ventilatie) te verbeteren in slecht geïsoleerde woningen, en daarmee energiebesparing te realiseren. Er zijn sinds de start 180 grote isolatiemaatregelen genomen (glas, vloer-, dak- of gevelisolatie) en er is aan 130 woningeigenaren subsidie toegekend (juni ’24). Hierbij zien we dat de meeste inwoners zelfstandig maatregelen laten nemen door een zelfgekozen bedrijf, en de routes “samen doen” via bewonersinitiatieven en “doe-het-zelf” nog achter blijven. 

• De Subsidieregeling Woningisolatie is uitgebreid naar woningen in complexen met een VvE. Per september 2024 kunnen VvE’s de subsidie aanvragen voor isolatiemaatregelen.

• Er is een aanpak voor verduurzaming van VvE’s opgesteld, op basis van ervaringen in het gebied Hogekamp (Diezerpoort). 

• Er is een soortenmanagementplan opgesteld en gebiedsvergunning aangevraagd, waardoor natuurvriendelijk isoleren van spouwmuren en daken op korte termijn mogelijk is en kwetsbare soorten beter beschermd zijn.

Platform duurzaam Zwolle
Het Platform Duurzaam Zwolle is sinds januari 2024 formeel opgericht. De Vereniging van Zwolse bewoners-initiatieven heeft als doelstelling: “Wij als vereniging, willen bewonersinitiatieven ondersteunen, zodat zij vanuit een volwaardige rol bij kunnen dragen aan de verduurzaming van Zwolle”.
Bij het vaststellen van de basisfinanciering in 2023 werd al aangegeven dat de gemeente Zwolle de initiatieven wil helpen bij hun wens een platform op te zetten ter ondersteuning van zaken als kennisontwikkeling en -verspreiding, de groei en professionalisering van bestaande initiatieven en het door samenwerking vergroten van de gezamenlijke slagkracht. Dit heeft geleid tot de oprichting van ‘Platform Duurzaam Zwolle, vereniging van Zwolse bewonersinitiatieven’. Een organisatieplan is geschreven, alsook een 3-jarige begroting opgesteld. Op 16 januari 2024 heeft het college hiermee ingestemd. Intussen is het Platform Duurzaam Zwolle verder gegaan met de oprichting en het op gang brengen van hun eerste activiteiten. Dit is neergelegd in een subsidie-aanvraag voor het komende jaar.

Berkum

• In januari 2024 is door de gemeenteraad besloten dat er een Warmteplan wordt opgesteld voor Berkum, Brinkhoek en Veldhoek op basis van de uitkomsten van de bewoners raadpleging die in 2023 gehouden is. Om dit warmteplan samen met de wijk op te stellen is een Plan van aanpak opgesteld, een projectgroep samengesteld met inwoners uit de wijk en is met de woningcorporaties en Enexis afgesproken dat zij als agendalid betrokken blijven.
• Naast de al lopende activiteiten om inwoners te stimuleren om hun woning aardgasvrij ready te maken zijn er nu ook straatgerichte activiteiten opgestart die gericht zijn op inwoners die moeilijk te bereiken zijn.

Duurzame werklocaties

• We vinden het maatschappelijk belang van maatschappelijke voorzieningen groot, zij kunnen een goed voorbeeld zijn voor Zwolle. Daardoor hebben we een bijeenkomst voor de maatschappelijke voorzieningen georganiseerd.
• Er is op Voorst gestart met een werkgroep Energie op Voorst. Samen met deze werkgroep verkennen we nu de mogelijkheid tot het ontwikkelen van een SEH op Voorst. Hierbij werken we samen met de 5 grootste energieverbruikers.
• Ook op bedrijventerrein Marslanden is een Plan van Aanpak opgesteld om aan 3 onderwerpen van energie te gaan werken. Onderwerpen zijn SEH, logistiek laden en warmte/ koude opslag.
• De ontwikkeling van de Smart energie hub op Hessenpoort wordt verder uitgerold. De planning is dat verschillende nieuwe bedrijven en grootschalige energie voorzieningen onderdeel worden van de SEH.

Grootschalige Energievoorzieningen

• De gebiedsverkenning voor het gebied Haerst is in het voorjaar afgerond en de uitkomsten worden kort na de zomer gedeeld. Aangezien er voor Hearst een programmeringsafspraak ‘wind’ is gemaakt met de provincie, kunnen initiatiefnemers in het voorjaar van 2025 zich intekenen voor windplannen bij de provincie Overijssel volgens de indieningsvereisten uit het PPE. Zwolle wil (samen met de buurgemeente) lokaal eigendom stimuleren en werkt uit hoe deze ondersteuning in Haerst (en dus ook Genne & Holten) geboden kan worden.
  • Het pva Haerst dient door de gemeente te worden vastgesteld. Aansluitend dient te worden bepaald hoe de gemeente daaruit voortkomende werkzaamheden gaat bemensen en financieren
• De anterieure overeenkomst voor Tolhuislanden dient te worden ondertekend, de omgevingsvergunningprocedure is in juni formeel gestart.

Holtenbroek Aa-landen

• Gesprekken met EFO gevoerd over medefinanciering warmtenet Zwolle Noord
• Business Case Warmtenet Zwolle Noord verder uitgewerkt, o.a. n.a.v. vragen EFO
• Krediet aangevraagd (en gekregen) voor bouwteam 1e warmte-eiland
• Programma van Eisen aanleg eerste warmte-eiland
• Zoektocht naar locatie gasketel voor eerste warmte-eiland
• Studie naar warmtebronnen voor piek / back-up van warmtenet Zwolle Noord, tevens onderbouwing voor investeringsramingen voor warmtebronnen in business case
• Verder uitwerken warmtetarieven voor Zwolle Noord
• Opstellen raamcontracten / leveringscontracten met woningcorporaties
• Voorbereiden aanvraag subsidie WIS
• Betere onderbouwing investeringsraming warmenet
• Ontwikkelkader Warmtebedrijf besluitvorming in college
• Besluit krediet kwartiermaker in college en raad
• Oprichtingsvoorstel warmtebedrijf in college en raad

Wat gaan we het komend half jaar doen en wat zijn de belangrijkste mijlpalen op de langere termijn

Ambitiepakket
De besluitvorming in de PPN leidt tot begrotingswijzigingen begroting 2025. Dit wordt verder programmatisch uitgewerkt in het op te stellen warmteprogramma. Tevens werken volop aan de aanpak van netcongestie en een Zwolse visie op energieinfrastructuur.

Zwolse energie monitor 2024
De raad kan dit najaar een eerste versie verwachten. De ontwikkeling stopt dan niet: in 2025 en ook daarna zullen we deze monitor verbeteren en verrijken met de gevraagde voorspellende informatie zodat het besluitvorming kan ondersteunen.

Gebouwde Omgeving – duurzaam wonen

Warmteprogramma aardgasvrij Zwolle 2025-2030

Aan de tactische laag van het Warmteprogramma wordt verder invulling gegeven door:

Vervolg

Warm thuis

• We gaan onderzoeken hoe we Warm Thuis beter laten aansluiten bij de behoeften van woningeigenaren
• We gaan in september de volgende mailing versturen
• We gaan evalueren onder deelnemers wat hun energiebesparing was afgelopen stookseizoen

Energiebesparing wonen

• Aan de slag met de VvE-aanpak in Holtenbroek en isolatie-acties voor koopwoningeigenaren in Holtenbroek en Aa-landen;
• Stadsbreed starten met de Subsidieregeling woningisolatie voor VvE’s. Daarvoor gaat een communicatiecampagne lopen, naast de huidige regeling voor eigenaar-bewoners.
• Opzetten van nieuwe collectieve inkoopacties die het “samen doen” onder inwoners extra stimuleren door de lokale initiatieven;
• Geven van klustrainingen voor inwoners die wel zelf willen isoleren, maar twijfelen aan hun vaardigheden;
• Vernieuwing van het Zwolse Energieloket voor inwoners, met daaraan gekoppeld een lanceringscampagne het loket onder de aandacht te brengen. Bij het Energieloket kan door inwoners gratis en onafhankelijk advies worden gevraagd rondom verduurzaming en isolatiemaatregelen;
• Opstellen van de bouwsteen Isolatie & besparing als onderdeel van het Warmteprogramma Zwolle Aardgasvrij, met daarin
  • de Zwolse aanpak voor isolatie stadsbreed;
  • de intensivering van deze aanpak in prioritaire gebieden;
  • versterking van samenhang tussen verschillende aanpakken en doelgroepen (o.a. Warm Thuis en Subsidieregeling Woningisolatie).

Platform duurzaam Zwolle
Er is een subsidie-aanvraag ingediend voor het eerste jaar dat zij in bedrijf zijn. Deze gaan we beschikken in samenwerking met het subsidieloket.

De activiteiten van het Platform voor het 1e jaar zijn:

1. Het organiseren van platformbijeenkomsten (kenniscafés, werkgroepen, ALV).
2. Samenwerking mogelijk maken tussen bewonersinitiatieven en tussen bewonersinitiatieven en de gemeente (maandelijkse Postduif, opzetten kennisagenda  en tot uitvoering brengen, Community of Practice met gemeente en initiatieven over opgroeiruimte.
3. Ondersteunende werkzaamheden organiseren voor bewonersinitiatieven (opzetten ledenprofielen, inventariseren van kennis- en ontwikkelbehoefte, (beginnende) bewonersinitiatieven begeleiden.
4. Minimaliseren kosten, inspanningen en risico's (collectieve inkoop van diensten en het versterken van professioneel opdrachtgeverschap).
5. De verdere inrichting van de organisatie Platform Duurzaam Zwolle (finaliseren statuten, werven en aanstellen nieuwe bestuursleden, ontwerpen van een strategisch jaarplan voor 2024 en 2025.

Berkum

• Dit jaar wordt gewerkt aan het opstellen van het Warmteplan voor Berkum, Brinkhoek en Veldhoek. Vanuit BEN worden woningeigenaren betrokken en door de gemeente zullen eigenaren van bedrijfsgebouwen, maatschappelijk vastgoed en woningen van particuliere verhuurders benaderd en ondersteund worden om hun gebouwen aardgasvrij/energieneutraal te maken. Naar verwachting wordt het concept Warmteplan begin 2025 aan de wijk gepresenteerd om reacties van inwoners en andere stakeholders op te halen. Na instemming zal hierover in 2025 besluitvorming door het college plaats vinden.
• Op basis van data over reeds verstrekte subsidies, energielabels en contactmomenten met inwoners worden er meer activiteiten georganiseerd in straten met inwoners die extra stimulering en ondersteuning nodig hebben om hun woning aardgasvrij ready te maken.
• Eind 2028 moeten alle woningen in Berkum, Brinkhoek en Veldhoek aardgasvrij ready zijn gemaakt met behulp van de subsidie voor Proeftuinen aardgasvrije wijken

Gebouwde omgeving – duurzame werklocaties

Duurzame werklocaties

• Uitwerken technische analyse van de SEH Voorst en op basis daarvan bepalen van het vervolg.
• De huidige samenwerking van de Smart Energy Hub Hessenpoort stopt eind 2024. Er zal bepaald worden of en hoe er een vervolg wordt gegeven aan deze ontwikkeling. Daarbij wordt ook bepaald welke publiek belang er is.
• Opzetten van een werkplan werklocaties 2025-2030.
• Uitwerken handelingskader logistiek laden voor de bedrijventerreinen van Zwolle.
• Opstarten datagedreven werken voor werkplan werklocaties.

Grootschalige energievoorzieningen

• Bepalen van de gemeentelijke rol in de ontwikkeling van het windgebied Haerst. De provincie is nu bevoegd gezag. Volgend jaar september moeten de initiatieven worden aangeleverd bij de provincie.
• De afspraken tussen gemeente en de gebiedscooperatie Tolhuislanden worden definitief gemaakt.

Holtenbroek Aa-landen

• Aanvragen subsidie WIS
• Afronden raamcontracten / leveringscontracten met woningcorporaties
• Contract afsluiten met AwbZ voor warmte-levering
• Starten bouwteam eerste warmte-eiland
• Inrichtingsvoorstel warmtebedrijf besluitvorming in college en raad
• Warmteplannen afronden en ter inzage leggen
• Aannemen kwartiermaker Warmtebedrijf

Risicografiek:

Op het programma niveau en op project niveau analyseren we periodiek zorgvuldig de risico’s en zorgen we voor de beheersing van deze risico’s. Hieronder zijn de risicografieken op programma niveau en van het project Holtenbroek/Aa-landen weergegeven die een beeld geven van de verschuivingen ten opzichte van de vorige VP. Vervolgens zijn de 8 belangrijkste risico’s bescheven.

Energie:

Peildatum 1 januari 2024

Peildatum 1 juli 2024

Toelichting risicotabel

Het weergegeven risicoprofiel is een momentopname omdat het risicoprofiel van de opgaves voortdurend in beweging is. Wanneer we de bollengrafieken van de vorige VP en deze VP vergelijken vallen een aantal dingen op:

• Het aantal risico’s dat direct actie vereist (rode bollen) is nagenoeg gelijk gebleven. Onze invloed is over het algemeen beperkt door de faciliterende rol op deze werkpaketten. We blijven daardoor afhankelijk van derden maar proberen zoveel mogelijk te stimuleren, te adviseren en naar oplossingen te zoeken.
• Het aantal risico’s dat actie vereist (oranje) is qua kans ook nagenoeg gelijk gebleven. We hebben goed beeld over waar we wel invloed op hebben en de daarvoor benodigde acties en verantwoordelijkheden, maar de invloed blijft beperkt.

Holtenbroek-/Aa-landen:

Peildatum 1 januari 2024

Peildatum 1 juli 2024

Toelichting risicotabel

Het weergegeven risicoprofiel is een momentopname omdat het risicoprofiel van de opgaves voortdurend in beweging is. Wanneer we de bollengrafieken van de vorige VP en deze VP vergelijken vallen een aantal dingen op:

• Het aantal risico’s dat direct actie vereist (rode bollen) is gestegen. De voortgang van het project maakt snelheid waardoor cruciale mijlpalen steeds dichterbij komen. Cruciale mijlpalen voor de uitvoering en de daarbij nodige financiële dekking. Het zijn risico’s waarbij wij niet altijd volledig invloed hebben, maar afhankelijk zijn van bijvoorbeeld woningcorporaties en AWBZ. Dit maakt dat de beheersing een uitdaging is. Vanuit de buurt/wijk gedachte benaderen we het programma nu ook integraal wat betekent dat wij aansluiting zoeken bij het gebiedsprogramma Holtenbroek/Aa-landen. Het is van belang om frequenter risicoanalyse sessies uit te voeren waardoor risico’s en haar status op tijd in beeld komen en daarbij beheersmaatregelen en escalatie mogelijkheden worden opgesteld.
• Het aantal risico’s dat actie vereist (oranje) is qua kans gedeeltelijk verkleint maar er zijn wel meer risico's geinventariseerd doordat het project voortgang maakt. We hebben daarentegen wel een helder beeld over de benodigde acties en verantwoordelijkheden.
• Er zijn meer risico’s die in kansklasse 2 of effectklasse 1/2 verschijnen. Dit is ontstaan door afname van de kans van risico’s die actie vereisten.

Toelichting op de grootste risico’s

Algemeen
Onvoldoende financiën voor het behalen van de doelen

De energie-/warmtetransitie is een thematisch programma waarbij de grootste uitdaging ligt in de uitvoering er van. De transitie is een dynamisch proces, met voortdurend nieuwe inzichten, plannen en wetgeving op EU-, nationaal, provinciaal en lokaal niveau. Hoewel het langetermijnperspectief voor 2050 helder is, blijft de precieze uitvoering onzeker. De complexiteit, dynamiek, financiële impact en bijbehorende onzekerheid zijn groot. Wetgeving kan helpen, maar is er nog onvoldoende. Innovatie wordt verwacht, maar laat zich niet voorspellen. Het kunnen omgaan met deze onzekerheden hoort bij deze transitie maar is wel uitdagend op het gebied van financiële dekking en capaciteit.
Beheersmaatregel:

• Capaciteitsvraag (tijdig) inzichtelijk maken.
• Sterker prioriteren en keuzes maken.

Energie

• Energiebesparen Wonen / Lokale aanpak

Het isoleren van 1019 woningen kunnen wij niet realiseren.
Doordat rijksvoorwaarden niet aansluiten bij de financiele mogelijkheden en behoeften van Zwolse inwoners, de doelroepen niet (voldoende) bereikt worden, de bijdrage vanuit de subsidie te laag is waar in dit gebied inwoners zelf financieel kwetsbaar zijn en inwoners zelf niet overtuigd zijn om mee te doen gezien de landelijke ontwikkeling rondom de transitie bestaat de mogelijkheid dat wij niet voldoende woningen kunnen isoleren. Hierdoor kunnen wij niet voldoen aan ons doel en de subsidievoorwaarden die voor onze financiele dekking nodig is.
Beheersmaatregel:

• Capaciteit organiseren voor het ontwikkelen van de monitoring op subsidievoorwaarden.
• Juiste ondersteuning voor het betrekken van de buurt intensiveren.

• Grootschalige energievoorzieningen / werklocaties

Ontwikkeling Smart Energy Hubs en netcongestie stagneert .
Bedrijven zijn lastig te overtuigen en stellen het maatschappelijk belang en de voordelen op lange termijn op dit moment niet voorop. Zij hebben vooral een kortetermijnvisie waar energiebesparing nog geen onderdeel van uit maakt en stellen momenteel (nog) andere prioriteiten. Onze rol in de ontwikkeling is stimulerend en daardoor is onze invloed beperkt. Dit maakt dat de uitdaging groot blijft.
Beheersmaatregel:

• Continue bedrijven blijven stimuleren en mogelijkheden onderzoeken om bedrijven.

Er wordt te weinig naar energiebesparing gekeken.
Doordat de energieprijs momenteel nog goedkoop is en de beschikbaarheid nog voldoende is om bedrijven te voorzien is de noodzaak bij bedrijven nog niet hoog genoeg om met energiebesparing aan de slag te gaan. Gesprekken verlopen daardoor moeizaam en de uitdaging blijft. Door deze ontwikkeling blijft het netwerk overbelast en verloopt de energietransitie moeizaam.
Beheersmaatregel:

• Wet- en regelgeving dient aangescherpt te worden.
• Samenwerking met Omgevingsdienst intensiveren.
• De druk vanuit nutsbedrijven opvoeren.  

• Warm Thuis

Het aantal aanmeldingen van koopwoningeneigenaren blijft achter.
Weinig koopwoningeigenaren binnen de doelgroep melden zich aan. Indien dit zo blijft kunnen wij de beschikte subsidie (SPUK) niet volledig benutten. Het gevolg is dat wij het resterende budget zullen moeten terugbetalen aan het Rijk, en daarnaast halen we de target van 175 koopwoningen niet.
Beheersmaatregel:

• Koopwoningeigenaren binnen de doelgroep aanschrijven, extra stimuleren en extra hulp aanbieden voor het aanmelden.
• Nadenken over mogelijke uitbreiding van de doelgroep (bijvoorbeeld 200% sociaal minimum).
• Het Rijk om uitstel vragen.

• Dieze en Assendorp

Het (positieve) beeld dat naar de omgeving ontstaat voor toekomstige initiatiefnemers.
Door de voorgenomen plannen wordt er een algemene (positieve) verwachting gewekt naar de omgeving van wijken buiten de 5 aangewezen prioritaire warme wijken, welk mogelijk niet reëel is.
Beheersmaatregel:

• Samenwerking intensiveren met andere afdelingen zoals Stadsbeheer en Vitale wijken om een initiatievenkader op te stellen.
• Verbeteren van de externe en interne communicatie over het initiatievenkader, zodat voorwaarden, de maximale subsidie voor initiatieven (bijdrage vanuit de gemeente) en op te leveren resultaten helder zijn.

Holtenbroek/Aa-landen

Woningcorporaties tekenen geen of slechts beperkt contracten (minder dan 4.500) voor aansluiting op het warmtenet.

De uitvoering van het warmtenet op basis van geothermie komt in het gedrang wanneer de woningcorporaties geen of slechts beperkt contracten voor aansluiting tekenen. Zij hebben nog onvoldoende inzicht om met zekerheid te kunnen zeggen of een door geothermie gevoed warmtenet voor hen daadwerkelijke de beste oplossing is voor het aardgasvrij maken van hun woningen. Innovatieve technieken ontwikkelen zich snel, waardoor gedurende de een andere oplossing wellicht beter kan zijn. Indien de woningcorporaties niet tekenen kan de uitvoering vertraging oplopen of een collectief warmtenet gevoed door geothermie in zijn geheel onhaalbaar worden, kan de (WIS)subsidie die nodig is voor de dekking van de aanleg van de infrastructuur niet (op tijd) aangevraagd worden, waardoor we minder snel de wijken Holtenbroek en Aa-landen aardgasvrij kunnen maken, of op zoek moeten naar alternatieve methoden die veelal een groter beslag leggen op het elektriciteitsnet.
Beheersmaatregel:

• Gezamenlijk met corporaties onderzoek (laten) uitvoeren ter onderbouwing van de beste systeemkeuze voor de wijken in Zwolle-Noord.
• Alternatieve afnemers (buiten het gebied) zoeken om een collectief warmtenet, gevoed door geothermie, haalbaar te maken in mindere afhankelijkheid van de corporaties.

Tijdige toekenning vergunning (zoekgebied + startvergunning).

Door intern wisseling binnen het team van Aardwarmte Bron Zwolle BV (de partij die de geothermiebron gaan boren en exploiteren) bestaat de mogelijkheid dat zij de benodigde informatie niet tijdig aanleveren. Informatie over het financieel en technische kunnen uitvoeren van de boring. Hierdoor kunnen we de startvergunning niet aanvragen voor feb. 2025 wanneer de zoekgebiedvergunning afloopt. Een andere partij kan de vergunning mogelijk aanvragen waardoor het gebied voor ons mogelijk kan vervallen.
Beheersmaatregel:

• Afspraken maken met AWBZ over de planning/oplevertermijn van informatie.
• Onderzoeken of er (juridische) maatregelen mogelijk zijn zoals contractuele verplichtingen.